Voordat ik vol zachtheid (maar ook nog wat onzeker) begin aan mijn eerste artikel voor Heksen Dragen Sneakers, wil ik mezelf graag voorstellen. Mijn naam doet er niet toe, alleen mijn intentie. Ik ben leerkracht en werk al sinds mijn zestiende intens met kinderen van alle leeftijden. Ik ben geen professional op vlak van spiritueel opvoeden, maar ik begin wel stilaan te geloven dat we veel heksenthema’s perfect kunnen overbrengen bij onze jongste bewonertjes van deze mooie planeet. “In heksenschoentjes” wil ouders, grootouders en mensen die met kinderen werken een antwoord geven op vragen. Ik geloof dat wanneer we focussen op de kinderen, dat het misschien toch nog allemaal goedkomt. Zij zijn het cement dat onze wereld samenhoudt.
Om te beginnen kijk ik eens goed rond mij. Meer en meer klinkt de vraag van jonge ouders over hoe ze rust kunnen brengen in het leven van hun kinderen. Het is alsof onze maatschappij soms wel eens vergeet dat niet alleen wij als volwassenen, maar ook de kleinste heksjes lijden onder deze steeds sneller draaiende wereldbol.
Volwassenen die belang hechten aan spiritualiteit brengen dit graag over op hun kinderen, kleinkinderen of leerlingen. Alleen weten ze niet altijd goed hoe. Kunnen we kleine kinderen op een matje naast ons leggen en hen laten stil zitten? Om te beginnen zeg ik volmondig nee. Kinderen zijn niet gemaakt om stil te zitten, toch niet op de manier dat wij als volwassenen hanteren. Kinderen hebben een andere aanpak nodig om rust te vinden in hun hoofd, waar wij als volwassenen misschien nog wat van kunnen leren.
Slaap toch kind
Het dagmoment waarop kinderen het meeste rust nodig hebben is hoogstwaarschijnlijk de avond. Ze hebben uren gespeeld in hun overvolle, kleurrijke klassen en ’s avonds komen ze thuis om uren te vertellen over al hun avonturen. Op zich niks mis mee, maar dan kruipen ze nog vol energie in hun bed. Dan volgt het bekende “ik kan niet slapen”-moment. Niet alle kinderen hebben moeite met slapen, sommige zullen ook niet uitspreken dat ze de slaap niet kunnen vatten. ” Ik heb nog dorst “, “mag ik nog eens naar toilet?”, …
Voor ons volwassenen is rust vinden voor het slapengaan ook niet altijd gemakkelijk, maar hoe kan je kinderen helpen om rust te vinden voor het slapengaan?
Buikademhaling: Een simpel begin voor kinderen, is het aanleren van de buikademhaling. Je kan dit doen door een knuffel op de buik te leggen en te vragen om de knuffel naar omhoog te brengen. Zo zijn kinderen onbewust bezig met de buikademhaling. Eens dit lukt kan je het proberen met een balletje, zorg ervoor dat het balletje van de buik rolt. Vraag aan het kind om dit te doen wanneer het niet kan slapen.
Verhaaltje voor het slapengaan: Voorlezen is een perfect iets om mee te starten. Het schept een band, stimuleert de fantasie en kan (als de juiste verhalen gekozen worden) ook zorgen voor rust. Wil je graag een stapje verder gaan? Laat het kind op de rug liggen met de ogen dicht en begin met het vertellen van een verhaal. Vind je het moeilijk dit zelf te verzinnen? De wens ster van Marneta Viegas bevat 52 meditaties voor kinderen. Ik mocht er zelf al enkele uittesten met kinderen en ik zeg het je, ik heb de klas nog nooit zo stil geweten.
Jong geleerd is oud gedaan: Zorg voor een herkenbaar en rustig avondritueel. Maak plaats voor veel ademen, verhalen en eventueel rustige muziek (geen Hard Rock Hallelujah of Laat de zon in je hart). Laat je niet meteen van slag brengen als dit niet past bij jouw kind. Sommige kinderen hebben meer tijd nodig om zich aan te passen. Nog een leuke tip: maak een pieker-doosje voor je kind en laat hem/haar er ’s avonds alle pieker-gedachten in stoppen. In het doosje zijn ze veilig en zo vullen ze het hoofd niet. De gedachten mogen er zijn, maar nu stoppen we ze even in een doosje om er later over te praten. (Te vaag voor jouw kind? Laat de gedachten eventueel neerschrijven.)
Kalm toch kind
Niet alleen is het belangrijk om rust te vinden voor het slapengaan, maar ook in het dagelijkse leven is die rust vinden super belangrijk. Spelen, ravotten, lawaai maken hoort nu eenmaal bij kind zijn, maar dat wil niet zeggen dat onze kleine heksjes geen rust nodig hebben. Is het nodig om dertig minuten te mediteren met kinderen? Natuurlijk niet. Maar er bestaan veel manieren om te mediteren met kinderen, samen met hen tot rust te komen of hen simpelweg handvaten te geven om met heksenschoentjes in het leven te staan.
Het bos: één manier om de aandachtsspier (en de rustspier? Bestaat die eigenlijk wel?) te trainen bij kinderen, is door te zitten in het bos. Laat het kind zijn/haar ogen sluiten en laat hem/haar voor een aantal minuten op zoek gaan naar de verschillende geluiden die te horen zijn. Wanneer het kind het zelf aangeeft, kunnen jullie samen benoemen welke geluiden jullie allemaal gehoord hebben.
Muziek: Er is niets mis met kinderen die luisteren naar K3, Samson of Plop (grote fan hier). Maar soms is het ook niet slecht om kinderen even naar instrumentale muziek te laten luisteren. Opnieuw kan ook dit met de ogen dicht. Soms lukt dit nog niet met de ogen dicht. Neem kleine stapjes. Als het kind aangeeft dit niet leuk te vinden, laat hem/haar dan met de ogen open luisteren, ook is het stilzitten soms iets te veel gevraagd. Laat kinderen dan rustig rondstappen. Vraag hen om te luisteren naar de instrumentale muziek en als het fragment gedaan is, om te benoemen wat ze gehoord hebben of waar de muziek hen aan deed denken.
Als mijn klas soms te luid werd, gebruikte ik graag een belletje (of een soort van triangel). Als het geluid startte, moesten ze luisteren tot het geluid volledig voorbij was. De focus op het geluid zorgde ervoor dat ze terug rustig werden.
Nog een leuk ideetje is om een belletje in een ballon te stoppen en de ballon dan door te geven zonder dat het belletje gaat rinkelen. Dit helpt vooral om de concentratie terug te brengen.
Benoemen: Laat kinderen vooral veel benoemen. Als ze boos zijn, geef je ook erkenning dat ze boos zijn “Ik zie dat je boos bent.”. Soms weten kinderen niet goed wat te doen met hun emoties dus als je hen leert dat ze die mogen benoemen en ook mogen voelen, zorgt dit al voor een klein stapje naar zelfbewustzijn en rust.
Stil zitten als een kikker: Als laatste tip wil ik dit boek van Eline Snel ook nog aanraden.
Rustig kind
Omdat er nog zoveel te vertellen valt, sluit ik het artikel af met een positieve noot. Elk kind is anders en de tips & tricks die ik gaf in dit artikel zullen niet altijd werken. Denk maar eens aan de momenten waar jij als volwassenen op je meditatiekussen kruipt en er eigenlijk meteen weer af wil rennen.
Kinderen hebben tijd, liefde en begrip nodig. We willen niet dat onze kinderen rustig zijn omdat ze dan zwijgen, maar we willen die rust voor hun eigen bestwil. Heeft jouw kind een teveel aan energie? Laat hem/haar dan gerust tien rondjes lopen in de tuin of eens luid schreeuwen. De ene aanpak is de andere niet. Elke dag heeft elk kind wel eens wat verschillends nodig. Werkt het niet? Dan proberen we een andere dag opnieuw. Een kant-en-klare-oplossing voor (spiritueel) opvoeden bestaat er niet.